Batia Suter werkt met bestaande beelden uit oude boeken, encyclopedieën en tijdschriften. Voor de nieuwe expositie in Le Bal in Parijs liet ze zich inspireren door de energie en het verleden van die plek - ooit een wild en opwindend uitgaanscentrum.
Zo’n honderd jaar geleden was het in Le Bal een opwindende bedoening. Bij Chez Isis, zoals het toen nog heette, kon je eten in het restaurant op de begane grond, beneden in de kelder werd gedanst en gedronken, boven was een hotel waar je kamers per uur kon huren. Na de Tweede Wereldoorlog was er decennialang een van de grootste gokkantoren van Parijs gevestigd.
Sinds 2010 zit hier Le Bal, centrum voor fotografie, dat wordt gerund door Diane Dufour, voormalig directeur van fotoagentschap Magnum. Dufour nodigde de Nederlands/Zwitserse kunstenaar Batia Suter (50) uit voor een tentoonstelling en dan wordt duidelijk waarom de geschiedenis van het pand hierbij van belang is. Suter kreeg namelijk carte blanche en maakte speciaal voor Le Bal een installatie. Ze liet zich daarbij inspireren door de energie en het verleden van de plek; het levendige 18de arrondissement, met de smeltkroes van de Avenue de Clichy om de hoek, de Moulin Rouge en de Montmartre een stukje verderop.
Bij Chez Isis kon je eten, beneden in de kelder werd gedanst, boven was een hotel waar je kamers per uur kon huren
Als je de zaal op de begane grond binnenloopt, die helemaal vol is gehangen met vooral zwart-wit afbeeldingen van gezichten, voel je de opgewonden spanning. Drie grote metershoge muren hangen vol met hoofden van vrouwen, mannen, marmeren beelden, details uit schilderijen. Hier en daar afgewisseld met een bord, een kurkentrekker, een hand of een paar voeten. Sommige gezichten schreeuwen het uit of hebben een verwrongen uitdrukking, anderen vallen juist op door een in zichzelf gekeerd zijn.
Het levert een kakofonie aan beelden op die op associatieve wijze met elkaar verbonden zijn waardoor de installatie een caleidoscopisch karakter krijgt.
Al meer dan dertig jaar verzamelt Batia Suter afbeeldingen uit oude encyclopedieën, atlassen, kookboeken, boeken en tijdschriften
Al meer dan dertig jaar verzamelt Batia Suter afbeeldingen uit oude encyclopedieën, atlassen, kookboeken, boeken en tijdschriften over kunst en wetenschap. Ze scant of fotografeert ze, print ze uit of bewaart ze in de computer, en gaat er dan mee aan de slag. Met wat ze zelf beschrijft als een intuïtief proces zoomt ze in, bewerkt de beelden in Photoshop, plakt ze over elkaar om zo tot haar geheel eigen beeldtaal te komen. De kracht daarvan zit ‘m in de unieke wijze waarop ze combineert, associeert en mixt. Elk beeld gaat een reactie aan met een ander beeld – waardoor er nieuwe lagen en betekenissen ontstaan. In de kelder van Le Bal wordt dat proces nog duidelijker door een film, zonder verhaallijn, waarin beelden elkaar op bijna hallucinerende wijze opvolgen.
In de overvloed aan beelden en de steeds verdergaande perfectie daarvan, ligt het soms voor de hand terug te grijpen naar wat er al is
In 2007 maakte Suter Parallel Encyclopedia, waarin ze haar proces van combineren en associëren voor het eerst echt aan de buitenwereld liet zien. Het boek werd uitgeroepen tot Best Verzorgde Boek en toen ze tien jaar later de opvolger uitbracht, Parallel Encyclopedia #2 (2017), werd ze daarmee genomineerd voor de Deutsche Börse Photography Prize 2018. Best opmerkelijk, omdat Suter natuurlijk veel meer dan puur fotograaf een beeldmaker is – ze werkt met beelden van anderen. Maar wellicht zegt deze keuze juist iets over de stand van zaken in de fotografie: in de overvloed aan beelden en de steeds verdergaande perfectie daarvan, ligt het soms voor de hand terug te grijpen naar wat er al is, en daar opnieuw de schoonheid en de kracht van te onderzoeken. Net zoals Suter dat nu doet door haar werk te laten reageren op de roerige geschiedenis van Le Bal.
Batia Suter, Radial Grammar, t/m 26 augustus in Le Bal, Parijs
Tot 15 juli is in Parijs ook werk van Batia Suter te zien in het Centre Culturel Suisse (Sole Summary) en in Gare Montparnasse (Natural Grammar)
